Boekbeoordeling

Van de Bibliotheekgids voor Chr. School- en Jeugdbibliotheken, redactie J. Lens, zijn de meeste beoordelingen verwerkt.
Open Gids


Ook de verzamelstaat van J. Ligthart Schenk geeft practische informatie.
Open Verzamelstaat

Het kinderboek, elk jaar uit te reiken bij het kerstfeest, speelt een belangrijke rol in het gebeuren op de zondagsschool. Uit een toespraak van ds. W. Vroegindeweij over "Het kerstboekje en de zondagsschool" volgen hier een aantal citaten:

Over de Kerstboekjes is al zeer veel gesproken ook onder ons. Op menige bestuursvergadering is het een onderwerp van bespreking geweest. We hebben nog niet zoo heel lang geleden zelfs een aparte vergadering gehouden met de verschillende recensiecommissies om over het Kerstboekje met elkaar van gedachte te wisselen.

Want ook het geven van een Kerstboekje is een stuk evangelisatie-werk, waardoor wij bouwen aan de kinderen. Bouwen aan hun geestelijke en zedelijke vorming. En is het niet van het grootste belang, hoe wij bouwen? Het uitreiken van Kerstboekjes is dus maar niet het geven van boekjes zonder meer. Het is evangelisatiewerk, zooals heel onze Zondagsschool dienst is aan het evangelie, dienst aan de verkondiging van de blijde boodschap...

Is het dan te veel gevraagd, als wij den eisch stellen om ook de maatstaf van Woord, en Belijdenis aan, te leggen bij het keuren der Kerstboekjes, die op het Kerstfeest aan de kinderen worden uitgereikt? Spreekt het dan niet vanzelf, dat wij bij deze boekjes een strenge keur moeten oefenen, opdat het verhaal in de Kerstboekjes niet in strijd zij met "het" verhaal op het Kerstfeest, het verhaal van de groote genade van Christus, die arm is geworden, opdat Hij arme zondaren rijk zou maken?

In zijn beantwoording van de vraag: aan welke eischen moet een goed kinderboek voldoen?, overgenomen door "De School met den Bijbel", Weekblad voor het Christelijk Onderwijs, wijst de bekende schrijver Anne de Vries er op, dat veel ouders allerlei prullen van boeken koopen voor hun kinderen, en zoo weinig ouders eerst eens inzage vragen van de boeken die ze voor hun kinderen koopen. "Maar wie zich de ontzaggelijke invloed bewust is die het boek heeft op een kind, zal weten, hoeveel kwaad met deze houding kan worden gesticht". Geldt dit reeds van het kinderboek in het algemeen, hoe veel te meer dan van het Kerstboekje, dat een evangelisatiestrekking dient te hebben ....

Wat willen we dan? Soms boekjes met preeken er in? Moeten onze kinderen dan oude mannetjes worden? Geen sprake van! De Kerstboekjes moeten kinderboekjes zijn, Op kinderlijke wijze geschreven, wat nog heel iets anders is dan kinderachtig.

Goed zijn die boeken, zoo schrijft Ds. J. P. Tazelaar in de Christelijke Encyclopaedie onder het woord Kinderlectuur, welke den jeugdigen lezer bij het licht van Gods Woord doen kennende waarde, maar ook de verantwoordelijkheid; den rijkdom, maar ook de beteekenis van het leven.

De boekjes moeten echt zijn. Uit het leven gegrepen. Dan zal een kind zich er in kunnen herkennen. Dit geldt ook de lach in het kinderboekje. Een kind is vroolijk. Een boekje, waarin geen spelende en lachende kinderen voorkomen, is geen echt boekje.

Ook voor sensatie hebben we ons te wachten. Een boekje moet boeiend zijn. De kinderen - en ook groote menschen nog wel - houden van een spannend verhaal. Maar ook wat dit betreft hebben we ons voor overdrijving te wachten.

We willen geen boekjes, waarin de kinderen meer op poppen gelijken dan op menschen. Kinderen zijn over het algemeen ondeugend. Ze doen nog al eens wat niet goed is. Maar daarom willen we nog niet, dat nu de boekjes vol zijn van allerlei streken en kattekwaad, dat de kinderen doen. Boekjes met ruwe taal, waarin met God en Zijn Woord 'gespot wordt, waarin vloeken voorkomen achten wij contrabande...

Vanzelfsprekend moet er in onze boekjes over bekeering gesproken worden. Het zijn immers boekjes met een evangelisatiestrekking, dienst aan het evangelie! Helaas krijgen we nog al eens de indruk, dat men bekeering niet noodzakelijk acht. Het schijnt wel alsof kinderen zoo maar in den hemel komen. Een gebedje, een versje, en het is wel in orde.

Van het Kerstfeest wordt vaak een gezellig familiefeestje gemaakt rondom den Kerstboom met allerlei geschenken. Dergelijke boekjes keuren wij af. Christus is het middelpunt van het Kerstfeest. Ook van het Kerstfeest, dat we met de kinderen vieren.

Voor de volledige tekst van het referaat van ds. W. Vroegindeweij Klik hier


De meeste zondagsschoolverenigingen zagen het als hun taak de elk jaar nieuwe of herdrukte boekjes van de uitgevers van zondagsschoolboekjes aan een beoordeling te onderwerpen en daarmee de taak van de leidsters en leiders van de zondagsschool voor het maken van een goede keuze te vergemakkelijken.

Ds. J.P. Tazalaar schrijft over het onderwerp Boekbeoordeling in : Het gereformeerde zondagsschoolwerk". Een paar citaten:

Het getuigt van den scherpen blik der broeders op de beteekenis van de kinderlectuur, en heeft een schoonen arbeid in het leven geroepen, die een zeer belangrijke tak van Jachin's dienst is geworden.

Dit is ook van toepassing op de ingestelde keur van wat de meesten "onschuldige" kinderverhaaltjes achten. De geschiedenis van veertig jaren toont, dat de instelling der Boekbeoordeeling inderdaad een eeremedaille is aan Jachin's vaandel.

Klein was de opzet, maar goed. De Boekbeoordeeling was niet maar een recensie in 't algemeen; zij was het officieel orgaan, waardoor namens een breeden kring een bepaald oordeel werd uitgesproken. Immers, overeenkomstig een vastgesteld reglement en naar een gegeven instructie, werkten de commissiën. Dit reglement is aan al de Afdeelingen toegezonden. De Boekbeoordeeling vormde dus een centrum, vanwaar in wijden kring geestelijke invloed werd geoefend.

Het veelomvattend werk van de Boekbeoordeeling is ook een zeer dankbaar werk. Er wordt in November met verlangen naar uitgezien, wijl geen boekjes door de Zondagsschoolcommissie worden besteld, als niet eerst het Verslag der Boekbeoordeeling is nagezien.

Terecht deed Prof. Grasheide in "De Heraut" de vraag: "Is Jachin's Boekbeoordeeling wel voldoende bekend?" Niet alleen aan het Zondagsschoolpersoneel, ook aan de onderwijzers der Christelijke dagschool kan zij uitnemende diensten bewijzen.

Principieele voorlichting ten aanzien van goede en verkeerde lectuur is voor de Zondagsschoolcommissie noodig, niet slechts met het oog op de Kerstuitdeeling, maar vooral ook met het oog op de keuze van boeken voor de Leesbibliotheek v a n de Z on d a g s s c ho o 1. Nog maar weinig Zondagsscholen bezitten een bibliotheekje. Toch is 't gewenscht, dat elke Zondagsschool er naar streve spoedig een leesbibliotheek te vormen. Dit wordt al meer eisch van den tijd. Het inrichten van zulk een bibliotheek kan aan den arbeid der Zondagsschoolvereeniging een niet onbelangrijke uitbreiding geven.

Voor de volledige tekst van ds. J.P. Tazelaar Klik hier

Bij de overzichten van de auteurs (Ga naar Zoeken boek of Kies auteur uit lijst) zijn de recensies vermeld. Hieronder volgt een lijst van alle verwerkte recensies.

Dankzij de geweldige medewerking van het Bondsbureau van de Hervormde Zondagsschool op G.G. zijn de boekbeoordelingen verwerkt van de jaren:

1930	1931	1932	1933	1934	1935	1936	1937
1938	1939	1946	1947	1948	1949	1950	1951
1952	1953	1954	1955	1956	1957	1958	1959
1960	1961	1962	1963	1964	1965	1966	1967
1968	1969	1970	1971	1972	1973	1974	1975
1976	1977	1978	1979	1980	1981	1982	1983
1984	1985	1986	1987	1988	1989	1990	1991
1992	1993	1994	1995	1996	1997	1998	1999
2000

Van de boekbeoordelingen van Jachin (aanwezig in het Historisch Documentatie Centrum te Amsterdam) zijn de boekbeoordelingen verwerkt van de jaren:

1901	1902	1903	1904	1905	1907
1911	1912	1913	1914	1915	1916	1917
1925	1926	1927	1929
1931	1932	1933	1934	1935	1937
1940	1941	1949
1961	1963

Van de boekbeoordelingen van Nederlands(ch)e Zondagsschool Vereniging (aanwezig in het Archief Utrecht ) zijn de boekbeoordelingen verwerkt van de jaren:

1906	1907	1908
1911	1912	1913	1917	1918	1919
1921

In 1937 werd besloten tot een katholieke recensiedient IDIL. Zie voor een informatief artikel: Hans Petermeijer, De katholieke recensiedienst IDIL,, Boekenpost, jaargang 7, no. 40, maart/april 1999, blz. 25-27.
Van de boekbeoordelingen van IDIL-gids voor de jeugdlectuur zijn de boekbeoordelingen verwerkt van de jaren:

1949-50	1951	1952-53	1953-54	1954-55	1955-56
1956-57	1957-58	1958-59	1959-60	1960-61	1961-62
1962-63	1963-64	1964-65	1965-66	1966-67	1967-68

Het is mogelijk rechtstreeks in de bestanden van de Boekbeoordelingen te zoeken. Een logische operator is toegestaan. Bijvoorbeeld Alva&Filips zoekt op het voorkomen van Alva zowel als Filips, terwijl Alva|Filips zoekt op het voorkomen van Alva of Filips

Zoek in Inhoud: