|
|
|
Jac. Overeem Kerstfeest in de schaapskooi , druk 1, 160 blz. | Veenendaal 1977. Prijs f 16,90. Inhoud: In een Normandisch dorp woont de kasteeltuinman. Henri de Clermont met zijn vrouw en de kinderen Roza (14), Peter (12) en Jean (10). Ze hebben heel wat te verwerken, niet alleen omdat moeder de Clermont zeer ernstig ziek is, maar ook omdat er vragen in hun harten gerezen zijn over geloofszaken. Sinds de allerwege geachte schaapherder Karel van Lyon met zijn hele hart de leer van de reformatie toegedaan is, zijn er bij hen twijfels gerezen over de rooms-katholieke leer waarin zij opgegroeid zijn. Met name de dorpspastoor ziet met argusogen dat deze schaapherder met de mensen over de Bijbel spreekt, ook met de zieke mevrouw De Clermont. En in zijn hart groeit de haat tegen de eenvoudige herder. Na een mislukte poging Roza ertoe te bewegen bij hem in de huishouding te komen, zint hij op wraak. Hij vraagt de schoenmaker hem daarbij te helpen en deze biedt aan de schaapskooi van Karel van Lyon in brand te steken. Het effect hiervan is echter averechts. Velen slaan de handen ineen en op de plaats van de oude stal verrijst een nieuwe. De schaapherder is er blij mee, maar meer nog is hij erover verheugd dat er heel wat mensen zijn die in de nieuwe schaapskooi met hem het kerstfeest komen vieren. KORTE BEOORDELING: Overeem kán vertellen. Het is een boeiend verhaal geworden en als kerstverhaal - ondanks de schaapskooi - bepaald niet alledaags. Het is echter geen speciaal jeugdboek geworden, niet alleen omdat vele woorden en zinswendingen voor kinderen te moeilijk zijn, maar ook omdat de opgeroepen sfeer veelal niet behoort tot de belevingswereld van het jonge kind. Ik ben het dan ook beslist met de schrijver oneens dat het boek geschikt is voor lezers van 8 tot 80 jaar. Ik denk dat we de ondergrens bij ongeveer 12 jaar moeten leggen. Met deze kritische kanttekening wil ik het boek van harte aanbevelen. Het thema is onze aandacht waard. KRITISCHE OPMERKINGEN: Toch wil ik over het hoofd van de lezers heen nog wat opmerkingen maken aan het adres van de schrijver. Ik wil deze opmerkingen apart houden, daar het kwesties betreft die vele lezers zullen ontgaan en die de bovengenoemde waardering voor het boek niet beinvloeden. a. De ondertitel luidt: 'Een verhaal uit Normandië'. Mijn vraag is: berust het verhaal op feiten of is het slechts aan de verbeelding van de schrijver ontsproten? Overeem had dit duidelijker moeten vertellen. Hij vertelt ook niet in welke tijd hij zijn verhaal plaatst. De lezer die er naar zoekt vermoedt dat het verhaal zich niet lang na de tweede wereldoorlog afspeelt, als tenminste Paus Pius (blz. 133) Pius XII is. Vóór de oorlog kan ook, als Pius XI bedoeld wordt. Eerder lijkt niet te kunnen, gezien 'dynamo' (van een fiets, blz. 23). b. De eerste zin van Overeems voorwoord: "Daar het mij niet mogelijk is een oppervlakkig verhaal te schrijven..." is mij te arrogant. Hij had beter bijv. kunnen schrijven: "Het schrijven van een oppervlakkig verhaal is geen kunst, maar ik geloof dat het de plicht van een christelijk schrijver is met Gods hulp naar de diepte af te steken". c. Waar ik ook wat moeite mee heb is dat Overeem een toch nog maar kort tot bekering gekomen Normandische schaapherder dikwijls termen en uitdrukkingen laat bezigen die in 'onze kringen' gebruikt worden. Dat geeft wel een vertrouwde sfeer, maar kan dat wel? d. Het is mij niet duidelijk waarom aan sommige personen Nederlandse, aan andere Franse namen gegeven zilh. De jongens van De Clermont, bijv. heten Jean en Peter. Consequent zou zijn Jan en Peter óf Jean en Pierre. e. Tot twee keer toe noemt de schrijver de uitdrukking "Mijn volk gaat verloren omdat het geen kennis heeft" (blz. 94, 128). Ten onrechte meent hij (met zeer veel anderen!) dat dit een Bijbeltekst is. Het is wel een vervorming van een Bijbeltekst, nl. van Hosea 4 : 6, "Mijn volk is uitgeroeid, omdat het zonder kennis is". Een tekst .die er ook nog iets op lijkt is Deut. 32 : 28. f. Er staan in het boek heel wat storende druk- en interpunctiefouten, waaronder diverse taalfouten, bijv. heeft beluistert (blz. 16), de pastoor verzorgd (blz. 34), is versiert (blz. 59), hij verzuimd (blz. 60), ondervindt jij (blz. 110). Verwarrend is ook de komma achter 'Heilige Geest' (blz. 100), die een punt moet zijn. C. de Pater | Boekbeoordeling van de Ned. Hervormde Zondagsscholenbond op Geref. Grondslag, 1981 Open Boekbeoordeling. |