Voor een Pdf-printvriendelijke versie van deze recensie Klik hier
Sluit venster

Boek en druk


Recensietekst


Bron



H.B. de la Bassecour Caan

Samoea en Ronto, druk 1, 54 blz.
Samoea en Ronto is de titel van een boekje, dat een stuk beschavings- en zendingsgeschiedenis behandelt uit den laatsten tijd. De Schrijfster verhaalt van de zeden en gewoonten der Toradja's op Midden-Celebes, van den arbeid van de zendelingen Kruyt en Dr. Adriani en zendeling Hofman, terwijl ze tevens er op wijst, hoe een militaire expeditie als tegen den vorst van Loewoe ondernomen, ook voor de zending vruchten dragen kan. Voor onze jeugd een aanbevelenswaardige inhoud. De kennis van onze Oost-indische bezittingen, die veeltijds niet groot is, kan er door worden vermeerderd, de belangstelling in het zendingswerk er door worden verhoogd. Onze jongens en meisjes kunnen er uit leeren, dat het zendingswerk gewoonlijk heel anders is, dan men het zich dikwerf voorstelt. Hier wordt de werkelijkheid geschilderd; de geschiedenis is niet "mooi" gemaakt, maar is een schildering van het leven der zendelingen, van het leven der heidensche bewoners, van de volharding en het geduld, welke de arbeiders in den wijngaard des Heeren hebben te betoonen. De titel beantwoordt o.i. niet geheel aan den inhoud. Van Samoea en Ronto wordt betrekkelijk weinig verhaald. 't Is meer een geschiedenis van hun volksleven dan van hun personen. De inhoud bestaat voor een groot deel uit mededeelingen over de zeden en gewoonten op Midden-Celebes. Vandaar dat er soms niet veel "gang" in het verhaal zit. Het zijn tafereelen uit het volksleven, die dikwerf zonder verband naast elkaar zijn geplaatst. Meer "kijkjes bij de Toradja's" dan een verhaal van de bijzondere lotgevallen der titelhelden. Bij een nieuwen druk, dien we het werkje gaarne toewenschen, kunnen meteen een paar drukfouten worden verbeterd; o.a. op pag. 29: een groote in plaats van een grooten. Pag. 31 blaren in plaats van blâren. Het boekje is zeer stiefmoederlijk bedeeld met leesteekens. Tal van komma's ontbreken, waar ze moesten staan. Van de plaatjes bevalt ons het minst dat op den omslag. Samoea en Ronto staan daar afgebeeld in een omgeving, die meer aan een malsche Hollandsche weide plus een veestalling met op den achtergrond een paar Geldersche heuvels doet denken, dan aan een landschap van Celebes. Maar .... wij zijn nooit op Celebes geweest en kunnen ons dus vergissen! De strekking is uitnemend. Het doel, dat de Schrijfster zich voorstelde, zal ongetwijfeld door het lezen van haar boekje worden bereikt. De jonge lezers worden iets wijzer en zullen meer in den moeilijken arbeid der zending inleven. De tegenstelling tusschen de heidensche godsdiensten en de Christelijke religie komt scherp uit. Het positief Christelijke zoekt men in dit boekje echter te vergeefs. Het eenige, wat we er in vinden, is 't volgende: "Hoeveel geruster is het toch voor ons, te weten, dat alles staat onder het bestuur van God, die zich geopenbaard heeft als een rechtvaardig God en als de God van liefde". Dit zegt nog niet veel; evenmin als het slot, waar de Schrijfster van Samoea zegt: "Wij allen hopen zeker, dat hij eenmaal de goede keuze zal doen, om zijn heidensch geloof te laten varen en Christen te worden." Om de uitnemende strekking bevelen wij dit boekje evenwel gaarne aan. Wanneer krijgen wij ook eens iets dergelijks uit de geschiedenis van de zending der Gereformeerde Kerken?

Boekbeoordeling van Kinderlectuur voor de Zondagsschool door de Commissiën van "Jachin", 1907

Open Jachin-boekbeoordelingen.


H.B. de la Bassecour Caan

Samoea en Ronto, druk 1, 54 blz.
Behandeld wordt: de zending onder de Toradja's in de Possostreek op Celebes van 1887-1907 en de stichting aldaar van het dorp Kasiguntju. Het verhaal bevat vele bijzonderheden uit het leven der inboorlingen en de moeilijkheden, waarmede de zendelingen hebben te kampen. Taal en stijl zijn goed verzorgd, maar de wijze, waarop het onderwerp is behandeld, bevalt ons geenszins. Dit vindt zijn oorzaak waarschijnlijk hierin, dat de schrijfster voor alles historisch wenscht te zijn. Gevolg hiervan is echter, dat er voor een volwassen persoon misschien wat valt te leeren, maar het boekje bedoelt te zijn voor kinderen van 10 tot 14 jaar, en hèn zal het niet boeien. Het eerste hoofdstuk is een vrij dorre opsomming der inlandsche gebruiken. Daarna treedt zendeling Kruyt op. Zoodra hij echter voor den jeugdigen lezer belangrijk wordt en deze nieuwsgierig is, hoe het met hem zal afloopen, maken we kennis met Dr. Adriani en van Kruyt wordt niets meer vernomen. Adriani ruimt het veld op dezelfde wijze voor zendeling Hofman. Dezelfde fout schuilt overal: niet boeiend, niet aantrekkelijk. Een paar voorbeelden: blz. 46 (midden) het gesprek tusschen Adriani en Sintengi wordt afgebroken, als de lezer stellig eene ontknooping wacht. Blz. 47 evenzoo; het gesprek met Papa i Woente eischt een slot. Bl. 51 Welk is nu het resultaat met de zes buffels ? Neen, de ware kindertoon is hier niet getroffen. Belangstelling wekken doet het niet; maar voor weetgierige kinderen is het wel aan te bevelen. Boekbeoordeling in bijblad van "De Christelijke Familiekring : tijdschrift voor zondagsschool en huisgezin", 1907
H.B. de la Bassecour Caan

Samoea en Ronto, druk 1, 54 blz.
Zeer welkom is ons het pas verschenen boekje "Samoea en Ronto¿, een knap stuk land- en volkenkunde, in den catalogus van den Heer Callenbach, gemerkt Z.G., dus behelzend een brokje Zendingsgeschiedenis. Jonkvrouwe H.B. de la Bassecour Caan bewees ons een grooten dienst met het schrijven van dit werkje. Wel is waar raakt de geschiedenis der hoofdpersonen een beetje zoek onder de massa belangrijke kijkjes, die de schrijfster ons geeft in 't leven, de zeden en gewoonten en het geloof der heidenen op Midden-Celebes. Maar hoe frisch is het boekje geschreven! Hoe klinkt door alles heen de dankbare toon: Welk een zegen is het den "Onbekenden God" geopenbaard te wreten en te kennen in ons hart. Hoe veel valt hier niet te leeren en hoe duidelijk zien wij die, nog voor menigeen zoo weinig bekende koppensnellers, in hun doen en denken voor ons. Is dit werkje bedoeld voor kinderen tusschen 12 en 16 jaar (voor jongeren spreekt het misschien soms over wat al te griezelige dingen) zeker zal ook menig oudere het met plezier lezen en er veel uit leeren, dat hem nog onbekend was. We stellen ook belang in het doen en laten van Samoea en Ronto en menigeen, die zich niet tevreden stelt voor hij 't naadje van de kous heeft gevonden, zal vragen - en Ronto? Moet die nog altijd in ballingschap blijven? Ik hoop dat spoedig een vervolg, ook op deze vraag een antwoord moge geven. Het plaatje van de houten wieg is naar een foto; de kinderen daar afgebeeld, bestaan werkeljjk. Zeker is de afbeelding van deze vreemdsoortige schommelwieg niet overbodig. Wij hopen dat de schrijfster, die door veel studie goed op de hoogte is van het zendingswerk in onze O.-I. bezittingen en die de meeste posten zelve bezocht, ook in 't belang der zending, maar vooral in dat van onze kinderen, tijd en lust moge vinden op dezelfde wijze als zij het hier doet, hare talenten ten beste te geven aan de jeugd.Boekbeoordeling in Het Kind, 7-12-1907