|
|
|
Jan Veltman De Vlaamsche stoelenmatter, druk 1, 232 blz. | DE VLAAMSCHE STOELENMATTER. Het verhaal, als weergeving van een stuk leven, is juist in zijn eenvoud en natuurlijkheid. Een dronkaard, wiens wil gebroken is, door het Evangelie, dat hij in de Evangelische kapel hoort, tot den Heiland gebracht, die ook hem redt en een uitnemend Christenmensch wordt, dat is de hoofdpers, de stoelenmatter; doch rondom hem zijn vele anderen gegroepeerd, wier geschiedenis ons al lezende gaat interesseeren. Wij danken den schrijver voor genot dat ons de lezig verschafte. "Kerkelijke Courant" van 26 Juni 1914. Veltman kent het Vlaamsche volk en de Vlaamsche taal en weet op boeiende wijze de Vlaamsche typen te teekenen. De Vlaamsche stoelenmatter is een prettig en nuttig boek. Bouwman in "De Bazuin" van 19 Juni 1914. Van dit boek gaat dezelfde bekoring uit als van de "Vlaamschen Scharenslijper", het teekent ons den Vlaming met al zijn ruwheid en originaliteit, maar ook met zijn warm hart en fijn oordeel. De boeken van Veltman zijn een aanwinst in de Christelijke Bibliotheek. F. v. d. B(orch) v. V(erwolde) in "Onze jonze meisjes" van 1 Juli 1914. Ook dit boek boeit door zuivere teekening van menschen en dingen, men ziet de tooneeltjes voor zich; men hoort de naieve Vlamingen praten. Bovendien heeft Veltman de deugd dat hij niet alles zegt - een enkele maal zou de lezer iets meer willen hooren, b.v. over dien raadselachtigen Kone 1), die Charles aan Sint Jozef deed denken - maar in de meeste gevallen is hij dankbaar voor 't verzwijgen. Ook omdat de schrijver in dit boek, meer dan in zijn eerste, in aanraking brengt met zonde en levensleed. Echter ook met genade en liefde, liefde zoo sterk, dat zij hard kan zijn, en toch liefde blijven.Zie volgende recensie van G. J. U. d. B. in <84>Bloesern en Vruz:nr.K. W(ielemaker) in <84>De school met denvan 11 Juni 1914.In dit boek is, dunkt mij, de verhouding tusschen Christend.:,:n en kunst goed getroffen. Het eene is niet aan he: andere opgeofferd. Het boek geeft een warm-gekleurd beeld al: he: Vlaamsche volksleven, met typen, die een enkele maal aan-voelen als te sterk getint, zooals bijv. Kone, het stoeleLs-matterke. De schrijver deelde me echter mede, dat deze 1) Zie volgende recensie van G.J.U. d. B. in "Bloesem en Vrucht" vreemde, zoo plotseling verschijnende en weer verdwijnende figuur met zijn gebrekkig taaltje nauwkeurig naar de natuur geteekend is. G. J. U. d. B. in "Bloesem en Vrucht" van Juli 1914. Wat is goed te vertellen toch een rijke kunst! Jan Veltman verstaat die kunst. Frisch, onderhoudend vertelt hij, vrucht ook van zijn scherp waarnemen. Wie in Belgie wel eens is geweest, met name in de Vlaamsche provincies en op het platte land, wie zelf wel eens Vlaamsch geklapt heeft, gelijk ook schrijver dezes met dat eigenaardig volkje, hij herkent in dit leuke boek zijn figuren. Naar het leven geteekend zijn de personen in dit boek. Ook in hun gebreken, ook in die groote ondeugd, helaas onder de Vlamingen zoo welig tierend, "van drankmisbruik". Ook de held van 't boek, Charles Steenbergen ligt onder in den strijd met dien sterke, tot .... de Sterkere hem ontmoet en v o or en in hem den sterke verwint. En dan wordt Steenbergen een man, die men gaarne in zijn nieuwe leven aanschouwt, naar wien men met genot dan luistert. Ja, Jan Veltman's pen is goed, en deze pennevrucht is al een heel goede. "Geillustreerd Volksblad voor Nederland" van 30 Juli 1914. Een mooi boek, ook keurig geillustreerd. De held van het verhaal lijkt eerst vat onnoozel, een onbeholpen man, maar de schrijver teekent hem ons met bijzondere sympathie, en laat ons in hem de ontwikkeling zien van Gods werk, dat hem ook voor dit leven tot een ander maakt; inderdaad een held in zijn strijd en zijn liefde, vooral ook in zijn kinderlijk vertrouwen op God. Het boek geeft ons ook een aardigen kijk op het leven onzer zuidelijke stamverwanten. De karakters zijn met zorg geteekend en wel getypeerd. G. W(ielenga) in "Het Geref. Kerkbl. voor Drente en Overijser van 27 Juni 1914. Jan Veltman verstaat de kunst van smakelijk vertellen over de goede, vroolijke, eenvoudige Vlamingen.'t Vorig jaar schreef hij over een scharesliep, nu over een stoelematter en in beide is de "leute" van 't Vlaamsche land. Maar Jan Veltman doet meer, hij schrijft over de evangelisatie onder die "groote kinderen" en vertelt van hun onkunde, hun zonden en van hun soms blijmoedig gelooven. De uitgever Callenbach zal zeer velen zijner lezers een dienst hebben gedaan met dit werk in zijn "Bibliotheek" te hebben opgenomen. "Onze Courant" van 21 Mei 1914. Enkele trekken van den prettigen stilist doen denken aan den Scharenslijper. Evenwel niet zoo, dat de Stoelenmatter een copie is. Er blijven nog veel andersoortige trekken over, die een lezenswaardig en niet onverdienstelijk geheel vormen. Een blik wordt ons ook gegeven op de eigenaardige moeielijkheden, die zich bij de evangeliseering van de Vlamingen voordoen. J. G. S. Jr. in "Het Oosten" van 15 Juli 1914. Omdat "de Scharenslijper" me zoo goed had voldaan, nam ik met verlangen "de Stoelenmatter" ter hand. En hoe 't me ging? Ik las met hetzelfde genot. 't Is een boek vol fiine teekening, vlot geschreven, met boeienden, ernstigen inhoud. J. V. houdt den lezer van 't begin tot het eind vast en vertelt zoo echt van het leven in Vlaanderen, van wat daar woelt en bruist, van de kracht tot zaligheid welke ook daar het Evangelie blijkt te zijn. 't Is werkelijk te hopen, dat hij nog meer zal geven. En als het dan staat op hetzelfde peil, zullen velen hem dankbaar zijn. T. (Ds. A. Tap) in "De Zondagsbode" v. Schiedam van 8 Juni 1914 ..... Jan Veltman plaatst zijn lezers midden in het Vlaamsch leven, met zijn vele eigenaardigheden, typische gewoonten zijn kernachtige, naieve taal. Aanvankelijk lijkt de wijze, waarop de Vlamingen zich uiten, wat vreemd, maar wanneer men eenige hoofdstukkcn achter zich heeft, vindt men de onverbasterde wijze van uitdrukken zelfs mooi. Meerdere gedeelten uit dit met zorg geschreven boek zijn ontroerend schoon. Aangrijpend vooral is het hoofdstuk waana de schrijver ons mededeeling doet van den terugkeer van Marie, de vrouw van den stoelenmatter, die haar man trouweloos had verlaten. Jan Veltman, die het leven van de Vlamingen grondig te kennen, mag met groote voldoening op deze pennevrucht neerzien. 't Boek kan voor velen een zegen zijn, en dat is wel de beste aanbeveling. "De Veluwe" van 31 Juli 1914. | Omschrijving inhoud in boek |