|
|
|
|
| Marie C. van Zeggelen De gouden kris, druk 1, 212 blz. | Bijzonderheden: Oorspr. werk. Omvang 212 bladz. Gebonden. Prijs f 2.90. Leeftijd 13 jaar en ouder. Geïllustr. met foto's en teekeningen van de schrijfster. Korte inhoud: De hoofdpersoon is La Ballo, zoon van Deng Pabéle, de rooverhoofdman en opstandige tegen het Gouvernement in Zuid-Celebes. Deze La Ballo wordt opgevoed in 't huis van Aroe Lipa, zijn oom, die districtshoofd voor de Hollanders is. Tal van huiselijke omstandigheden, bezoeken, feesten worden beschreven; aan 't eind wordt Deng Pabéle met zijn aanhang door de Hollanders overvallen - de meesten gedood - velen gevangen genomen. Beoordeeling: Ik mis in dit boek de Zending. Daardoor is de houding tegenover de blanken moreel in voor ons ongunstig licht geplaatst. - Hoor maar: Aroe Lipa zegt: Hier is mijn wapen (de gouden kris) maar gaat nu heen, ik wil u niet meer noodig hebben, niet meer gehoorzamen als een hond; laat me een mensen zijn, en laat mijn volk menschen zijn en geen slaven" (bL 210). Neen, zegt de schrijfster, zulke wenschen helpen niets, want dat alles verandert niets aan den drang van het eene ras om het andere te verdrukken en uit te roeien. Eerst als ieder afzonderlijk mensch weet, wat "goed zijn" is, zullen menschen en volkeren elkaar kunnen naderen in vrede, zullen ze elkaar wijsheid en beschaving kunnen brengen zonder hen te vermoorden die niet van een slaafschen geest zijn (bl. 211). Heel duidelijk blijkt hieruit de geest van de schrijfster, welke we onmogelijk de onze kunnen noemen noch die onzer kinderen. Het probleem onzer koloniën, het rassenprobleem, is een geweldig probleem; het staatkundig oplossen zal wel een onmogelijkheid blijken: maar het zedekundig oplossen als de schrijfster wil, lijkt mij ook verkeerd te zullen uitkomen. Daarom eindig ik met nogmaals te zeggen: tot het volk der Boegineezen in Zuid-Celebes is de Zending, zoo 't schijnt, nog niet doorgedrongen; al wil ik niet zeggen, dat met de komst der Zending de moeilijkheden zullen opgelost zijn, toch geloof ik, dat op dien weg eerder de ontwikkeling der inlanders in goede banen geleid zal worden. Dan lees ik liever over P o s s o uit Midden-Celebes en wat Dr Adriani, Kruyt en zoovele anderen daar onder Gods zegen tot stand brachten. Voor onze Chr. Schoolbibliotheek, ondanks de mooie folkloristische gedeelten, onder voorbehoud aanbevolen. H. H. | Open Gids J.Lens Bibliotheekgids voor Chr. School- en Jeugdbibliotheken, 1930 |